DEEL 6
DE MILITAIR
37. WAAR KOMT ZIJN BIJNAAM KLEINE KORPORAL VANDAAN?
Het was op de avond van de overwinning bij Lodi, 10 mei
1796, dat Bonaparte op deze manier door zijn soldaten werd genoemd. Omdat ze
tijdens de strijd een nauwe band met hem hadden gehad, kwamen enkele van de
oudsten in het leger in overleg bijeen en besloten hun commandant tot deze rang
te bevorderen om te laten zien, dat hij nu een van hen was. Deze blijk van
respect werd later doorgegeven aan het Vreemdelingenlegioen en de
marinetroepen, die deze rang tot op de dag van vandaag bij uitzondering
toekennen aan een generaal, die geen deel uitmaakt van hun korps, maar wel hun
respect heeft gewonnen.
Generaal de Pommereul geeft aan het einde van zijn werk Campagne
du général Buonaparte en Italie pendant les années IV en V de la République française (voor het eerst gepubliceerd in 1797) een
lijst van kunstwerken, die uit Italië zijn meegebracht. Het is inderdaad
indrukwekkend: meer dan zestig beeldhouwwerken van meesters en qua schilderijen
negen Rafaëls, achttien Perugino's, drie Guercino's, een Caravaggio, twee
Annibale Carracci, een Titiaan, een Poussin etc. Bovendien werden waardevolle
manuscripten uit de grote bibliotheken van Modena, Rome en Venetië meegenomen,
met name uit het Ulisse Aldrovandi-herbarium (zestien delen uit de 16e eeuw,
het oudste bekende). Als deze schatten inderdaad geplunderd zijn, mogen we niet
vergeten dat het destijds normaal was, dat de overwonnenen daarvoor moesten
boeten. De Romeinen namen veel beelden van de Grieken over, waarna de Fransen
deze weer van hen afpakten. Bovendien wilde Bonaparte deze kunstwerken voor
Franse musea en het Instituut gebruiken.
39. WAT WAS DE OPBRENGST VAN DE CAMPAGNE NAAR EGYPTE?
De expeditie van 1789 had twee doelen: de overheersing van
de Fransen in de Middellandse Zee te verzekeren en de Engelse route naar India blokkeerden,
waardoor ze werd beroofd van essentiële economische hulpbronnen. De terugkeer
naar Frankrijk van de laatste soldaten in 1801 maakte een einde aan alle hoop
om deze doelen te bereiken. Deze veldtocht werd echter een legende in de
Napoleontische tijd en Napoleon zou deze tegenslag omzetten in een succes.
Het kamp Boulogne, tussen Utrecht en Montreuil-sur-Mer,
bracht van 1803 tot 1805 meer dan 150.000 man bijeen. Er worden enorme
inspanningen geleverd om een landingsvloot
van bijna duizend platbodems te bouwen. Er worden 750 schepen te water gelaten.
Maar om dit project te laten slagen, moet de Franse marine de Royal Navy van de
troon stoten, die de belangrijkste Franse schepen in Europese havens blokkeert.
In Engeland wordt de dreiging serieus genomen. De Britten haastten zich om de
Derde Coalitie te vormen, die het Grote Leger van de Kanaalkust zou afleiden en
uiteindelijk tot de overwinning bij Austerlitz zou leiden. De nederlaag op zee
bij Trafalgar op 21 oktober 1805 maakte definitief een einde aan de geplande
invasie van Engeland.
41. WAT ZIJN DE BELANGRIJKSTE INVLOEDEN OP DE MILITAIRE
STRATEGIE?
Napoleon las veel en was duidelijk geïnteresseerd in
militaire en strategische geschriften. Hij bestudeerde de beginselen van de
artillerie, de kunst van het belegeren, Machiavelli en de verslagen van de
veldtochten van Frederik de Grote, die hij bewonderde. Ook mediteerde hij bij diens
graf na zijn overwinning op Pruisen in oktober 1805. Maar de lectuur die hem
het meest beïnvloedde, was ongetwijfeld de L’Essai général de tactique van Jacques Antoine-Hippolyte de Quibern,
waarin die al pleitte voor aanvalslegers en het divisieprincipe.
Dat is zonder twijfel Austerlitz en wel om meerdere redenen.
Allereerst is er de veldslag, waarin de strategische kwaliteiten van de Keizer
duidelijk tot uiting komen. Dan vindt het plaats precies een jaar na de
kroning, waardoor het een propaganda-argument van de bovenste plank is.
Uiteindelijk was het een totale overwinning op twee dominante machten in Europa
- Rusland en Oostenrijk. De campagne van 1806 tegen Pruisen is ook exemplarisch
in termen van militaire strategie en wordt vandaag de dag nog steeds bestudeerd
op militaire scholen. Binnen enkele weken werd een heel leger en wel een van de
meest ervaren, bijna vernietigd.
43. WAS DE SPAANSE CAMPAGNE ZIJN GROOTSTE MILITAIRE FOUT?
Hoewel het niet per se een vergissing is om Spanje binnen te
willen vallen om Engeland te blokkeren of op zijn minst de handel te
belemmeren, is het wel een vergissing om je te bemoeien met de zaken van het
Spaanse koningshuis, een Franse koning aan te stellen en de principes van de
Franse Revolutie te willen invoeren in een land, dat gedomineerd wordt door de
adel en de geestelijkheid. Dat verklaart de reactie van de Spaanse bevolking.
Het blijkt vervolgens een grote vergissing te zijn om te proberen in een land
te blijven, dat vijandig is en actief wordt gesteund door de Engelsen.
44. HOE HEEFT HIJ DE REVOLUTIONAIRE MILITAIRE STRATEGIE NA DE 18E EEUW GEVORMD?
Zijn hele strategie is gebaseerd op de verbinding tussen de
verspreide marsbeweging en de geconcentreerde strijdbeweging, waarbij het doel
is om op een bepaald punt en op een bepaald moment de sterkste te zijn. De
concentratie, die op deze manier werd bereikt door middel van zeer snelle
bewegingen, contrasteerde met de traagheid van de tegenstanders. Daarom zou je
kunnen zeggen dat de keizer de gevechten won met de benen van zijn soldaten. We
kunnen zijn strategie samenvatten. in drie regels: een allesomvattende aanval,
het zoeken naar confrontaties en het uitbuiten van de overwinning. Het is een
soort bliksemoorlog avant la lettre. Zijn strategie verandert hiermee de
strategie van het Ancien Régime volledig.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten