BOEK: HET LEVEN VAN NAPOLEON

                                    

In mijn collectie Napoleon-boeken tref ik soms eigenaardige exemplaren aan.
Zo viel mijn oog op het boek: HET LEVEN VAN NAPOLEON.
Het is uitgegeven in 1879, de schrijver is onbekend.
Het is duidelijk een boek voor de jeugd uit die tijd.
En dan niet voor de lagere school jeugd, maar die van het voortgezette onderwijs.
Dit zal ons, oud-kwekelingen, wel aanspreken, denk ik!

De inleiding komt nu (2022) wat moralistisch over. 
De schrijven beschouwt het boek als noodzakelijk voor het opkomende geslacht.
Voorin staat een beoordeling van dit boek, weer geen schrijver erbij. Ik zet deze tekst hier neer:

'Wij achten het toch een gelukkig denkbeeld het leven van Napoleon nog eens afzonderlijk en meer bepaald ten behoeve van het opkomend geslacht te beschrijven.
En voor zoover ons bekend is, bestond er tot nu toe zulk een werkje in onze taal niet. 
Wij zijn van mening, dat dit werkje, dat zich ook door een net uiterlijk onderscheidt, en met een zestal gekleurde steendrukplaten versierd is, alleszins een plaats in de bibliotheek der jongelieden verdient. Het is in bevattelijken en onderhoudenden toon geschreven en geen gebeurtenis van eenig gewicht uit het leven des keizers is daarin over 't hoofd gezien. 

Ook min belangrijke bijzonderheden, als anecdoten en trekken uit het huislijk of gemeenzaan verkeer van Napoleon - trouwens zijn geschiedenis is daaraan niet zeer rijk - worden bij voorkeur medegedeeld.'

Hebben wij ooit tijdens onze studie in onze boeken uit de jaren zestig van de vorige eeuw zulke teksten aangetroffen?

Het boek heeft 149 blz. Het begin van het eerste hoofdstuk laat ik hier zien. Verder de zes kleurplaten. Ergens heb ik een exemplaar met een blauwe omslag gezien, maar die bezit ik niet!

HET LEVEN VAN NAPOLEON

Blz.	Napoleon als kind en scholier
1	Ik wil u, jonge vrienden, de geschiedenis van den eersten Napoleon verhalen, den franschen keizer, die eerst een korten reeks van jaren de roem, de bewondering en de vreugde was zijns lands, maar daarna door de volken van Europa werd gehaat, verfoeid, bevochten en ten onder gebracht. Ik zal u verhalen van dien man, die de wereld vervulde met zijn roem; die als uit het stof tot het toppunt van macht was gestegen, maar eindelijk nederstortte om als een flikkerende  luchtverheveling in de donkere diepte van den onmetelijken oceaan te verdwijnen. O, waarom niet! \hoe zouden wij onze avonden beter kunnen doorbrengen! Juist de geschiedenis van zulk een man is goed en leerzaam voor iedereen. Zij bewijst zoo treffend, dat men niemand vóór  zijn dood gelukkig kan noemen; dat men, hoe rijk en machtig men ook wezen moge, zoo lichtelijk kan neertuimelen in het laagste stof; dat overmoed het eerst en het spoedigst ten val brengt en dat de ongerechtigdheid ook dikwerf van den van hoogsten troon doet nederstorten. Napoleon beheerschte eindelijk zich zelf niet meer; hij wilde aan alle vorstenen volken de wet voorschrijven; daartoe vorderde hij van zijn volk gedurig nieuwe offers en op die wijze werd hij zelf een offer van zijn ontembare heerschzucht. Desniettegenstaande bleef zijn levensloop groot en merkwaardig zoo lang als er een wereldgeschiedenis zal bestaan. Men kan hem de verdienste niet ontzeggen van zich door eigen geestkracht uit een nederigen stand den weg te hebben gebaand tot de hoogste waardigheid. Veel en veelerlei onrecht dat hem ten laste werd gelegd, moet mede geweten worden aan de dienaren, die zijn bevelen uitvoerden  en wier plicht het was geweest hem o de gevolgen daarvan opmerkzaam te maken.
2	Het valt niet te ontkennen, dat meermalen de omstandigheden hem dwongen stappen te doen, die hij anders wel had vermeden. Maar dat alles zullen we vernemen, als we zijn leven hebben gevolgd tot aan den tijd, waarin hij de vrije heer scheen te zijn van zijn daden; want wie zal niet erkennen, dat ook hij een werktuig was in de hand des Heere? …….. (nu gaat het boek verder met het leven van Napoleon.)

De zes gekleurde platen met onderschrift op elke plaat:        

   

Het exemplaar met blauwe omslag

AANSLAGEN OP NAPOLEON (4 en laatste))

 De aanslag op Napoleon in 1800 in de rue Saint-Nicaise te Parijs.

Op de vooravond van kerst 24 december 1800 vond er in Parijs een enorme bomaanslag op Napoleon plaats. Napoleon was toen twee jaar Eerste Consul, hij ging die avond baar de opera. Hijzelf werd niet geraakt en ook zijn vrouw Joséphine en haar dochter Hortense niet.

Deze aanslag verschilt van de twee latere, die ik al heb besproken.
In dit geval is er niet één persoon als dader aan te wijzen, het was een groep.
Die werd later grotendeels uitgeroeid.
In de van Staps (1809) en Sahla (1811) is er spraken van een loner, een apart individu, die ook nog ter plekke opgepakt kon worden.

Hoe de aanslag van 1800  precies gegaan is, kun je lezen in de door mij bewerkte artikelen hieronder lezen.

Er is menige afbeelding van gemaakt, ook die geef ik weer.

De bom in rue Saint-Nicaise

De bom in rue Saint-Nicaise

Napoleon tijdschrift, tekst + afbeeldingen

                                

 

 

                                   

Het politierapport

                                    

Onlangs verscheen over deze aanslag een compleet nieuw Frans boek!

Dit leeft dus nog steeds in Frankrijk!

AANSLAGEN OP NAPOLEON (3)

 Ernst Christoph August von der Sahla

In het jaar 1811 probeerde een wederom wat onzekere, slecht voorbereide en wat alleen staande jongeman (lone wolf) een plan uit te voeren Napoleon te vermoorden, dit keer te Parijs.
Zie hier zijn levensbeschrijving:  Sahla
Uiteindelijk viel hij in een degen en verwondde zichzelf ten dode.
Helaas heb ik geen enkele afbeelding van hem kunnen vinden.

Een eerste verhoor vond plaats door Bourienne, die als hoofd in het paleis werkte.
Hieronder de Franse tekst:

Later werd hij weer verhoord en sprak hij als volgt:

VERKLARING VAN SAHLA

(uit: Napoleon Ier, no.16, sept-oct. 2002, pag. 51)

Uit het Frans vertaald door Roel Vos. Okt. 2022

Sahala is mentaal klaar voor het vuurpeloton (hetgeen niet gebeurt! En verklaart:

‘Wat kan mij het leven schelen? Als Staps, evenals ik, het niet fout gedaan had, was Napoleon er niet meer, want hij (Staps) heeft het geluk gehad dichtbij hem te kunnen zijn gekomen, maar hij beefde….’

‘Na mij zullen er anderen komen. Die zullen niet uit Saksen komen: de studenten uit Leipzig zijn zwak en slap, maar uit Westfalen, waar men erg ongelukkig en ontevreden is; uit de Hansesteden zal men zich verzamelen, uit Italië en uit Spanje. Het staat vast, dat uiteindelijk iemand zal slagen!’

AANSLAGEN OP NAPOLEON (2)

Friedrich Staps

 In het jaar 1809 was Napoleon in Wenen hij had net de Oostenrijkers verlagen en vestigde zich op het slot Schöbrunn.
Niet iedere inwoner was daar blij.
Een in mijn ogen wat domme en gezien de afloop ook wat zielige jongeman probeerde een aanlag op Napoleon uit te voeren.
Hieronder volgen de details. Het  door mij vertaalde artikel staat in het blad Napoleon Ier. 

   

                 

ARTIKEL OVER STAPS  

AANSLAGEN OP NAPOLEON (1)

 

Het leven van Napoleon is niet altijd zonder gevaar geweest.
Regelmatig is er, om allerlei reden, een poging gedaan om hem te vermoorden.
Over deze materie is in 1962 een boekje verschenen.

Het is getiteld: 'CONSPIRATEURS au temps de NAPOLÉON Ier'

                                   

Dit boek beschrijft de aanslagen en samenzweringen m.b.t. Napoleon vanaf 1800.

Toen werd hij Eerste Consul en had hij dus regeringsmacht.

De periode van 1800 tot 1815 wordt in 5 cycli verdeeld, waarin de aanslagen worden geduid.

Dit schema staat hier onder:

Hier staat de tekst wat duidelijker uitgewerkt:

AANSLAGEN EN SAMENZWERINGEN met betrekking tot NAPOLEON
1^e cyclus: januari – december 1800

Wat:	Wanneer: 1800
.     Complot door Engelse agenten (royalisten)	jan – half juni
Serie kleine complotten door Jacobijnen	juli - oktober
Affaire van de Opera (Jacobijnen)	okt - nov
De Machine Infernale door de Chevalier (Jacobijnen)	nov - dec
Machine infernale in de rue Nicaise (roalisten)	dec

2^e cyclus: twee relatief rustige jaren 1801 - 1802

Wat:	Wanneer: 1801 - 1802
Strikte handhaving van de orde door Fouché	1801
Complot der generaals (Jacobijnen)	april 1802
Complot van de Libellen (Jacobijnen)	mei 1802
.   Een nieuwe kandurige periode van rust

3^e cyclus: twee relatief rustige jaren 1803 - 1804

Wat:	Wanneer: 1803 - 1894
Arrestaties van de royalistische samenzweerders tijdens de vrede van Amiens	Maart – mei 1803
Na het verbreken van de vrede van Amiens (22 mei 1803) zeer geheime voorbereidingen voor de grote royalistische samenzwering	1803
Ineenstorting van de samenzwering Cadoual - Pichegru	1804
Aanwijzingen van Fouché aan de minister van Politie	1804
Opnieuw een kalme periode mbt. samenzweringen	1804

4^e cyclus: acht jaren rust in de groep van samenzweerders juni 1804 – mei 1812
Drie zaken van minder belang:

Wat:	Wanneer: 1803 - 1812
.     De eerste samenzwering van generaal Malet	1808
De aanslag van de Duitser Staps	1809
Het project van de aanslag van de Duitser La Sahla	1811

5^e cyclus: twee jaren relatieve rust: 1812 - 1814

Wat:	Wanneer: 1812 - 1814
Weer een rustige periode	1811
De tweede samenzwering van generaal Malet	1812
Het Keizerrijk eindigt in kalmte vwb. de samenzweringen	1814

 

De komende tijd zal ik enkele aansprekende aanslagen bespreken.

zie deel 2.

NAPOLEON, De Mensch en Dictator

 Vandaag wil ik je een viertal boeken uit mijn bibliotheek laten zien.
Drie hebben dezelfde titel, nl. 'Napoleon, de mensch en dictator' , het vierde boek heet:
'Het Keizerlijk Feest, Napoleon en Eugenie'.
Alle vier zijn geschreven door G. Brugmans, een auteur, waarover ik niets kan vinden.

Het zijn geen moeilijke of dikke boeken. De inhoud is een eenvoudige levensbeschrijving van Napoleon.
De eerste drie hebben exact dezelfde inhoud, maar verschillen op diverse punten wat.
Elk boek heeft een voorwoord en is 273 blz. lang, heeft 8 hoofdstukken.
Elk boek is uitgegeven bij J.M.Meulenhoff, Amsterdam.
In ieder exemplaar is hetzelfde voorwoord.

                       

Dit deel is een 2e druk uit 1941. (De 1e druk is van 1939). 

Er staan geen  afbeeldingen in. 

Bijzonder: de voorkant is anders dan de andere: De N heeft hier een keizerskroon!  

 

                  

Dit deel is een 4e druk uit 1947.  Er staan zeven afbeeldingen in, 
Bijzonder: let op het logo van J.M.Meulenhoff (2e foto). Deze is anders dan de andere boeken! Ook: de N heeft hier geen kroon!

 

                               

Dit deel heeft geen jaartal.  Er staan zeven afbeeldingen in, 
Bijzonder: let op het logo van J.M.Meulenhoof (2e foto).
Dit exemplaar is rood van omslag. Ook: de N heeft hier een kroon!

                                       

Het laatste boek van Brugmans, dat ik bezit, gaat over Het Keizerlijk Feest.
Het handelt over Napoleon III en zijn vrouw Eugénie.

Ook weer uitgegeven door J.M.Meulenhoff, Amsterdam, geen jaartal, 7 hoofdstukken, 232 blz., negen afbeeldingen, waaronder één van Bismark, geen voorwoord.

Bijzonder: hier alleen een kroon op de voorkant, geen N!