LE MÉMORIAL DE SAINTE-HÉLÈNE

 

                                   

Toen in 1815 naar Sint-Helena vertrok met het schip de Northumberland gingen er aantal Fransen met hem mee. Een ervan was de Graaf De Las Cases. Hierover heb ik onlangs hieronder een artikel geschreven (mei 2025).  Het bijzondere aan deze man was, dat hij goed Engels sprak, omdat hij gedurende vele jaren in Londen had gewoond. Ook zijn vijftienjarige zoon Emmanuel ging mee.
De Las Cases heeft een dagboek bij gehouden van alles, wat er op de reis en tijdens het verblijf op Sint-Helena is voorgevallen. Hij deed dat in gesprekken met Napoleon, maar vaak ook schreef hij door hem gedicteerde stukken. Zijn zoon werkte die tekst dan 's avonds in het net uit. De volgende dag las De Las Cases de tekst voor aan Napoleon of deze las het zelf. De nodige correcties werden aangebracht en de mondelinge goedkeuring werd gegeven.
De Las Cases heeft dit dagboek bijgehouden van dinsdag 20 juni 1815 tot maandag 30 december 1816. Het dagboek gaat daarna wel verder, hij wordt op dinsdag 31 december 1816 door de gouverneur Sir Hudson Lowe van het eiland gestuurd. Hij gaat eerst naar Kaapstad, dan naar Londen. Het dagboek wordt hem eerst door Gouverneur Hudson afgenomen, maar hij krijgt het terug voordat hij naar Londen gaat.
In 1823 geeft hij in Londen in het Frans LE MÉMORIAL uit. Het wordt al snel in het Engels vertaald en het is een groot succes. Ook verscheen het veel later in het Duits.

Allerlei uitgaven van dik werk van ruim 2000 pagina's verschijnen er. Eenvoudige en prachtig gebonden uitgaven, altijd in meerdere delen. 

Ik heb de uitgave van 1969 gebruikt, een genummerde  (A7798), in acht delen.

Daarnaast heb ik nog een originele uitgave uit ongeveer 1880.
Hieronder afbeeldingen van deze werken:

Deel 1

Deel 1

                                                               

de 8 delen

1880 4 delen

Ook een hedendaagse Duitse uitgave heb ik gevonden: ook acht delen. Alleen het tweede deel aangeschaft (49,00 euro), de rest werd mij te duur!

          

                                  

               

Een Nederlandse vertaling van het eerste deel heb ik in het verre verleden een keer op internet gezien (het was uit 1888), maar daarna nooit meer. Na lang speuren kwam ik tot de conclusie, dat er (bij mijn weten) geen Nederlandse vertaling van dit werk bestaat.

Dus: zelf aan de gang met deel 1 uit 1969. Dat heeft mij drie maanden gekost, de geproduceerde tekst moest erg veel worden bijgeschaafd, ook de leestekens (: ; , en .) worden in het Frans toch heel anders gebruikt dan in het Nederlands, bijna elke zin moest hierop bij gewerkt worden.

Uiteindelijk kreeg ik deel 1 af (aug. 2025), maar de oorspronkelijke gedachte om alle delen te vertalen, gaat even in de ijskast! 

Over de vertaling zelf ben ik wat kritisch: de zinsbouw en de logica kan hier en daar wat beter! Het leest niet als een roman!

Hier onder de vertaling, geef je commentaar svp.:

LE MÉMORIAL DE SAINTE-HÉLÈNE

Wie was Las Cases? 

Tenslotte nog de de illustraties in dit boek. Oorspronkelijk stonden die er niet in, het was uitsluitend tekst. In de door mij gebruikte uitgave (de rode dus) staan er een aantal ingeplakt. Die heb ik in de tekst geplaatst. De overigens hebben geen paginanummer, maar zijn er in genaaid. Ik toon ze hieronder.