maandag 18 augustus 2025

IK BEPAAL

 




Enige weken geleden kocht ik dit boek, geschreven door Hans van Koningsbrugge (2025, 182 pag.).
Het gaat over de tocht naar Rusland, maar ook zijdelings over allerlei anderen zaken, die daar aan vooraf gingen, maar ook soms over de gevolgen.
Het grootste deel van dit boek is bekende materie, opnieuw vermeld en wat anders gerangschikt.
Leuk zijn de verlagen van de eenvoudige deelnemers aan deze veldtocht. Er zijn dagboeken verschenen, ook direct in het Nederlands. Dit zijn vaak het meest interessant. In dit boek wordt besproken Albert (Veld), een Drentse Loteling naar Moskou. Hij kwam uit Hoogeveen en werd in 1810 ingeloot om in de Napoleontische legers te dienen. Het boek leest vlot, er zijn veel afbeeldingen in opgenomen.

                        


vrijdag 15 augustus 2025

ANDRÉ CASTELOT

 


André Castelot was van geboorte een Belg, maar woonde al snel in Parijs.
Hij is een historicus, die heel veel geschreven heeft over Napoleon.
Hij is wat omstreden vanwege zijn gedrag in de Tweede Wereldoorlog.
Hij zat een tijdje gevangen, maar werd niet veroordeeld.
Hieronder lees je meer over hem:

CASTELOT (1)               CASTELOT (2)                   CASTELOT (3)

Een aantal van zijn boeken zijn in mijn bezit. Daarvan laat ik er hier een paar zien:


                                               


Een interessant aspect is, dat bij gelegenheid van 200-jaar geleden Napoleon geboren (1969), de beide hierboven afgebeelde boeken, die elk zeer dik zijn, opnieuw zijn uitgegeven, maar dan in tien delen in leer gebonden, een mooie uitgave, die ik in 2006 in het Franse boekenstadje UISERY kocht. Een stadje langs de A6, afslag Tournus. Ik betaalde er  85 euro voor. Het was wel een heel gesjouw om het in de toenmalige caravan mee te krijgen!   


Het lezen van zo'n werk kost mij vele maanden. Daarom heb ik het me gemakkelijker gemaakt door Copilot er op los te laten. Met de promt: 'Geef een uitgebreide samenvatting van "Histoire de Napoléon Bonaparte door André Castelot, gepubliceerd in 1969'  kreeg ik redelijke samenvatting in het Nederland.
Het resultaat staat hieronder:

Het boek "Histoire de Napoléon Bonaparte" door André Castelot is een gedetailleerde biografie van een van de meest invloedrijke figuren in de geschiedenis, Napoléon Bonaparte. Castelot heeft zich gericht op het herontdekken van vergeten of onbekende teksten om het verhaal van Napoléon met nieuwe details te kleuren. Hij heeft geprobeerd het decor te reconstrueren waarin Napoléons buitengewone leven zich afspeelde, door zijn voetstappen te volgen van de piramides in Egypte tot Moskou, van de Grote Sint-Bernhardpas tot Austerlitz, en van eiland naar eiland 1.

Het boek begint met Napoléons jeugd op Corsica en volgt zijn opkomst als militair leider tijdens de Franse Revolutie. Castelot beschrijft Napoléons briljante militaire campagnes in Italië en Egypte, en zijn rol in de staatsgreep van 18 Brumaire, die hem aan de macht bracht als Eerste Consul van Frankrijk 1.

Een groot deel van het boek is gewijd aan Napoléons hervormingen in Frankrijk, waaronder de invoering van de Napoleontische Code, die de basis legde voor het moderne Franse rechtssysteem. Castelot beschrijft ook Napoléons kroning tot keizer en zijn ambitieuze plannen om een Europees rijk te creëren 1.

De militaire campagnes van Napoléon worden in detail beschreven, waaronder de beroemde veldslagen bij Austerlitz, Jena, en Borodino. Castelot besteedt ook aandacht aan Napoléons nederlagen, zoals de rampzalige veldtocht naar Rusland en de Slag bij Leipzig 1.

Het boek eindigt met Napoléons ballingschap op het eiland Elba, zijn dramatische terugkeer naar Frankrijk tijdens de Honderd Dagen, en zijn uiteindelijke nederlaag bij Waterloo. Castelot beschrijft Napoléons laatste dagen op Sint-Helena, waar hij stierf in 1821 1.

"Histoire de Napoléon Bonaparte" is een uitgebreide en boeiende biografie die een diepgaand inzicht biedt in het leven en de nalatenschap van een van de grootste militaire en politieke leiders in de geschiedenis 1.

1: [Bonaparte - André Castelot - Babelio](https://www.babelio.com/livres/Castelot-Bonaparte/25224)

Hij staat hier op precies dezelfde plek
als waar ik stond in 2003!
                    

donderdag 7 augustus 2025

WISKUNDE

 

Ik ben de gelukkige grootvader van zeven kleinkinderen. Die worden allemaal groter en gaan van de basisschool naar het voortgezet onderwijs, variërend van vmbo tot gymnasium.

Vorige week kocht ik, omdat het me aantrok, een nieuwe rekenmachine bij de Hema, ongeveer 15 Euro. (Mijn eigen eerste rekenmachine was trouwens een 2e hands exemplaar, dat ik voor 75 gulden (!) kocht begin jaren '70). 
Een van de kleinkinderen komt onlangs bij ons, ziet bovenstaand afgebeelde rekenmachine op mijn bureau liggen  en zegt: 'Die heb ik ook net voor de nieuwe school in september moeten kopen!' 
Mijn herinneringen en ook enkele wiskundige begrippen kwamen als vanzelf weer boven!

Dezelfde avond kijk ik in een van Napoleontijdschriften, ik heb er zo'n honderd stuks van.
In nummer 7 (2001) staat op blz. 62 een kort artikel over Le Manuel de Mathématiques, geschreven door de abt Bossut in 1779. 

                                                

Het blijkt het wiskundeboek geweest te zijn van Napoleon! Het bestaat uit een aantal delen, dit is Tome Second (Tweede deel). Ook wij hadden op de middelbare school (ik begon op de HBS in Apeldoorn) diverse wiskundeboeken! Die waren niet altijd gemakkelijk, de leraar had veel uit te leggen, vooral over de toen voor ons nieuwe begrippen (ik was dertien jaar). 

Koninklijke HBS te Apeldoorn

Napoleon was altijd erg geïnteresseerd in klassieke boeken. Hij had er vele in zijn bezit en had ze ook allemaal gelezen! Dit wiskundeboek heeft hij voor zichzelf besteld in de periode, dat hij in Valence was gelegerd als tweede luitenant, dus zijn eerste actieve militaire rang, er staat een leuk beeldje van hem als jongeling in uniform in Valence. 

(Napoleon Bonaparte was in garnizoen te Valence in de jaren 1785 en 1786. Hij arriveerde op 3 november 1785 als tweede luitenant bij het La Fère Artillerie Regiment en verbleef daar tot augustus 1786. Tijdens zijn verblijf in Valence leerde hij zijn vak als artillerist en maakte hij kennis met de lokale samenleving.)


Ik laat hier onder het artikel zien, het Franse titelblad en de vertaling daarvan:

                     

Nu de vertaling van dit artikel:

De keizer verzamelde duizenden boeken uit zijn verschillende huizen en bouwde een bibliotheek op voor gebruik bij de veldslagen. Deze passie voor lezen begon al vroeg.

Bonaparte begon na Brienne en de militaire school in Parijs, zijn werkzaam leven in het garnizoen, in het regiment La Fère, in Valence. Hij kwam eerst in contact met Aurel, een drukker en boekhandelaar. Maar hij onderhield ook een actieve correspondentie met boekhandelaar Paul Borde uit Genève, bij wie hij boeken over
Corsica en Jean-Jacques Rousseau bestelde.

Zoals zijn broer Joseph schreef in zijn Mémoires: ‘hij had de werken van Plutarchus, Plato, Cicero, Cornelius Nepos, Titus Livius, Tacitus verzameld, vertaald in het Frans, die van Montaigne en van Montesquieu. Al deze werken namen een koffer in beslag, die groter was dan de koffer waarin zijn toiletartikelen zaten.’

 Zijn eerste bibliotheek werd pas echt bijeengebracht tijdens de Italiaanse campagne en daarna die in Egypte.

Naar verluidt verzamelde hij verder, terug in 1801 in Marseille, waar dit enkele jaren werd bewaard (van de 3.000 geregistreerde boeken zijn er helaas nog maar 19 over).

Onder deze jeugdwerken van diverse kwaliteiten verdient er één bijzondere aandacht: het ‘Wiskundeboek ten behoeve van de leerlingen van het Koninklijk Ingenieurskorps’, opgedragen door de jonge luitenant Napoleone di Buonaparte

aan zijn beste vriend destijds, ridder Charles Le Lieur de Ville-sur-Arce, neef van Marmont.

Dit boek, aangeboden op 15 juni 1788, getuigt van de zeer sterke vriendschap tussen de twee jonge mensen en van de lange wandelingen, die ze samen maakten.

Napoleon en deze beroemde Charles zullen elkaar opnieuw ontmoeten in Valence en vervolgens in Auxonne, nog steeds in hetzelfde regiment en elkaar hun dromen en ambities toevertrouwen. 

 

WISKUNDE LEERBOEK,

BESTEMD VOOR

 STUDENTEN VAN HET KONINKLIJK KORPS VAN DE GENIE:

 Door de heer Abt BOSSUT, van de Koninklijke Academie van Wetenschappen; Ere-vrij lid van de Koninklijke Academie voor Bouwkunst; van het Institut van Bologna; van de Keizerlijke Academie van Wetenschappen van Sint-Petersburg; van het Provinciaal Genootschap van Wetenschappen en Kunsten van Utrecht; examinator van Leerlingen van het Koninklijk Korps Ingenieurs; Algemeen inspecteur van Machines en Hydraulische Werken van de Koninklijke gebouwen; enz.

 

DERDE EDITIE, HERZIEN EN UITGEBREID.

 TWEEDE DEEL:

MEETKUNDE EN DE TOEPASSING VAN ALGEBRA OP MEETKUNDE.

TE PARIJS, RUE DAUPHINE,

Bij CLAUDE-ANTOINE JOMBERT, oudste zoon,

 Bibliothecaris van de Koning voor Techniek en Artillerie.

 M.  DCC.  LXXXI   (1779)


Ook heb ik nog even verder gezocht naar dit wiskundeboek, vooral naar de inhoud er van.
Ik was benieuwd hoe de wiskunde werd gepresenteerd aan de leerlingen.
Het boek is op Google verschenen, echter alleen deel 1.
Het valt op dat de wiskunde hier sterk taalkundig wordt gepresenteerd. De leerlingen moesten goed kunnen lezen om het aangebodene te kunnen begrijpen. Probeer het zelf maar eens:

pag. 96 uit deel 1

       

HOOFDSTUK IX.

 Over machten en wortel trekken.

 159. Men noemt de machten van een getal de producten, die we vinden door het getal een bepaald aantal keer met zichzelf te vermenigvuldigen. Een getal is zelf zijn eerste macht. Dus 4, of de eerste macht van 4, is hetzelfde.

 De tweede macht, of het kwadraat van een getal, is het product van dat getal vermenigvuldigd met zichzelf. 4x4, of 16, is dus de tweede macht of het kwadraat van 4. Evenzo is 6x6, of 36, de tweede macht, of het kwadraat van 6. Kort gezegd wordt het woord kwadraat het meest gebruikt in plaats van tweede macht.

 De derde macht, of derde macht, van een getal is het product van dat getal, tweemaal achter elkaar vermenigvuldigd met zichzelf, dat wil zeggen het product van het getal met zijn kwadraat. Dus, als we 4 vermenigvuldigen met zijn kwadraat 16, is het product 64 de derde macht, of de derde macht, van 4. Evenzo is 216, het product van 6 met zijn kwadraat 36, de derde macht, of de derde macht, van 6. Het woord 'dobbelsteen' wordt het meest gebruikt.

 De vierde macht van een getal is het product van dat getal drie keer achter elkaar vermenigvuldigd met zichzelf, dat wil zeggen het product van het getal met de derde macht. Dus 4 × 64, oftewel 256, is de vierde macht van 4; 6 × 216, oftewel 1296, is de vierde macht van 6.

 En zo verder voor de vijfde, zesde, etc. macht.

 160. De bewerking, die we uitvoeren om een bepaalde macht van een getal te vinden, noemen we machtsvorming.

 Het bijzondere aan het afgebeelde boek is dat Napoleon er twee aantekeningen in heeft gemaakt, een opdracht aan zijn kameraad en een stukje handschrift van Napoleon zelf:

                              

vrijdag 1 augustus 2025

LE MÉMORIAL DE SAINTE-HÉLÈNE

 


                                   

Toen in 1815 naar Sint-Helena vertrok met het schip de Northumberland gingen er aantal Fransen met hem mee. Een ervan was de Graaf De Las Cases. Hierover heb ik onlangs hieronder een artikel geschreven (mei 2025).  Het bijzondere aan deze man was, dat hij goed Engels sprak, omdat hij gedurende vele jaren in Londen had gewoond. Ook zijn vijftienjarige zoon Emmanuel ging mee.
De Las Cases heeft een dagboek bij gehouden van alles, wat er op de reis en tijdens het verblijf op Sint-Helena is voorgevallen. Hij deed dat in gesprekken met Napoleon, maar vaak ook schreef hij door hem gedicteerde stukken. Zijn zoon werkte die tekst dan 's avonds in het net uit. De volgende dag las De Las Cases de tekst voor aan Napoleon of deze las het zelf. De nodige correcties werden aangebracht en de mondelinge goedkeuring werd gegeven.
De Las Cases heeft dit dagboek bijgehouden van dinsdag 20 juni 1815 tot maandag 30 december 1816. Het dagboek gaat daarna wel verder, hij wordt op dinsdag 31 december 1816 door de gouverneur Sir Hudson Lowe van het eiland gestuurd. Hij gaat eerst naar Kaapstad, dan naar Londen. Het dagboek wordt hem eerst door Gouverneur Hudson afgenomen, maar hij krijgt het terug voordat hij naar Londen gaat.
In 1823 geeft hij in Londen in het Frans LE MÉMORIAL uit. Het wordt al snel in het Engels vertaald en het is een groot succes. Ook verscheen het veel later in het Duits.

Allerlei uitgaven van dik werk van ruim 2000 pagina's verschijnen er. Eenvoudige en prachtig gebonden uitgaven, altijd in meerdere delen. 

Ik heb de uitgave van 1969 gebruikt, een genummerde  (A7798), in acht delen.
Daarnaast heb ik nog een originele uitgave uit ongeveer 1880.
Hieronder afbeeldingen van deze werken:

Deel 1

Deel 1
                                                               
de 8 delen


1880 4 delen

Ook een hedendaagse Duitse uitgave heb ik gevonden: ook acht delen. Alleen het tweede deel aangeschaft (49,00 euro), de rest werd mij te duur!

          
                                  

               

Een Nederlandse vertaling van het eerste deel heb ik in het verre verleden een keer op internet gezien (het was uit 1888), maar daarna nooit meer. Na lang speuren kwam ik tot de conclusie, dat er (bij mijn weten) geen Nederlandse vertaling van dit werk bestaat.
Dus: zelf aan de gang met deel 1 uit 1969. Dat heeft mij drie maanden gekost, de geproduceerde tekst moest erg veel worden bijgeschaafd, ook de leestekens (: ; , en .) worden in het Frans toch heel anders gebruikt dan in het Nederlands, bijna elke zin moest hierop bij gewerkt worden.

Uiteindelijk kreeg ik deel 1 af (aug. 2025), maar de oorspronkelijke gedachte om alle delen te vertalen, gaat even in de ijskast! 
Over de vertaling zelf ben ik wat kritisch: de zinsbouw en de logica kan hier en daar wat beter! Het leest niet als een roman!

Hier onder de vertaling, geef je commentaar svp.:

Tenslotte nog de de illustraties in dit boek. Oorspronkelijk stonden die er niet in, het was uitsluitend tekst. In de door mij gebruikte uitgave (de rode dus) staan er een aantal ingeplakt. Die heb ik in de tekst geplaatst. De overigens hebben geen paginanummer, maar zijn er in genaaid. Ik toon ze hieronder. 

                              

                                

                              

                                     

maandag 7 juli 2025

WISSELWACHTER

                                                     
    

Links Hopkins, Rechts Roosevelt.
In het midden: Diana,
de dochter van Harry 
foto uit 1937


Een net uitgekomen boek gekocht (2025) door Geert Mak. 

Ik heb in de loop der jaren bijna alle boeken van hem gelezen.
Maar ik vind dat deze er uitspringt!      

Dit boek vertelt over de Amerikaanse en Europese geschiedenis van 1933 tot 1945.
Dat is dus inclusief de Tweede Wereldoorlog.
Genoemde tijd was de regeerperiode van president Franklin D. Roosevelt. 
Deze president is de enige in de geschiedenis, die vier keer achtereen gekozen werd.
Dat hij daar zelf op het laatst niet zo blij mee was, blijkt wel bij het lezen!

Hoofdpersoon van dit boek is eigenlijk Harry Hopkins, een voor mij (en de meeste Europeanen) een vrijwel onbekend persoon. Hij was de adviseur van Roosevelt, maar deed het eigenlijk in de contacten met de buitenlanders veel beter dan de president zelf. Tegenspelers zijn o.a. Churchill en Stalin, maar ook de stugge De Gaulle. En talloze anderen!

Het boek is dik, 624 pag. Maar het leest vlot en als je er eenmaal mee begonnen bent, leg je het niet zo maar weg! 

Natuurlijk staan er ook enige opmerkingen over Napoleon in, daarom noem ik dit boek hier ook.  Ze staan hieronder:

Stalin zegt hier iets over Napoleon
(pag. 322)
       

Louise krijgt de tiara van Joséphine,
de vrouw van de Keizer  (pag. 400)




De Gaulle maakt hier een opmerking
over Sint-Helena (pag. 420)

Al met al een fijn boek, dat ik van harte aanbeveel!!!!!

maandag 23 juni 2025

DE AANSLAG OP NAPOLEON

 De Aanslag op Napoleon

Johan op de Beeck

                                             

Een nieuw boek over Napoleon door de bekende Belgische schrijver Johan op de Beeck.
2025, 301 pagina's. 

Dit boek is ongeveer een maand uit. Het is een historische roman. Daar ben ik over het algemeen niet zo gek op, er is veel geromantiseerd en de historische feiten rammelen vaak aan alle kanten.
Daarom nam ik in eerste instantie wat afstand van dit boek.
Maar na een bespreking op de radio en de recensies in diverse kranten besloot ik het voor de aardigheid en omdat ik toch in de boekhandel was, het te kopen. De schrijver was mij door zijn andere Napoleon-boeken wel bekend en die had ik vlot gelezen. 
Thuis gekomen begon ik op zaterdagmiddag te lezen en maandagochtend had ik het uit!
Dat zegt wel iets over dit boek!

Het is inderdaad een gefantaseerd verhaal, dat toch wel berust op bekende historische feiten.
Ja, Napoleon is op de genoemde data in 1810 in Antwerpen geweest en ja, hij heeft samen met zijn vrouw Marie-Louise het oorlogsschip De Friedland te water doen laten.
De aanslag zelf is verzonnen, de belevenissen er om heen ook. Maar er zitten veel controleerbare feiten in!

De schrijver geeft het gefantaseerde zelf ook toe, lees dit stukje aan het eind van het boek:


Ook geeft hij een korte samenvatting van de inderdaad gepleegde aanslagen op Napoleon.
Al met al dus: een aanrader!

Zelf heb ik een Frans boek over deze materie vertaald en op deze weblog geplaatst.
Kijk bij:    

dinsdag 17 december 2024